تله‌متری به فرایند جمع‌آوری، انتقال و تحلیل داده‌های اندازه‌گیری‌شده از دستگاه‌ها و سنسورهای پراکنده در فواصل دور گفته می‌شود تا از راه دور وضعیت سیستم‌ها رصد شود. این فناوری در صنایع برق، نفت، آب و کشاورزی کاربرد گسترده دارد.
دیتا در مبدأ توسط سنسورها اندازه‌گیری می‌شود؛ سپس گیت‌وی‌ها یا دستگاه‌های کانورتر داده را پردازش اولیه و از طریق شبکه‌های سیمی یا بی‌سیم منتقل می‌کنند. انتخاب فناوری انتقال (GPRS، LTE, NB-IoT، LoRaWAN، یا ارتباطات ماهواره‌ای) بستگی به پوشش، مصرف انرژی و هزینه دارد.
در سمت سرور، پلتفرم‌های تله‌متری داده‌های زمان-حقیقی را دریافت و ذخیره می‌کنند و امکان تحلیل تاریخی را فراهم می‌آورند. معماری مبتنی بر سرویس‌ها و APIها، یکپارچه‌سازی با سیستم‌های بالادستی مثل SCADA یا ERP را ساده‌تر می‌سازد.
تله‌متری مدرن از فشرده‌سازی و فیلترینگ در آغاز زنجیرهٔ داده برای کاهش پهنای باند و مصرف انرژی استفاده می‌کند. این کار مخصوصاً در سایت‌های دورافتاده با منابع محدود حیاتی است تا عمر باتری و هزینه‌های انتقال کنترل شود.
امنیت دادهٔ تله‌متری شامل رمزگذاری در انتقال، احراز هویت گره‌ها و محافظت در برابر دستکاری داده‌هاست. چون تجهیزات در معرض فیزیکی یا شبکه‌ای قرار دارند، روش‌های امن‌سازی و مدیریت کلید اهمیت بالایی دارند.
تحلیل دادهٔ تله‌متری می‌تواند هشدارهای خودکار ایجاد کند، روندهای نگران‌کننده را آشکار سازد و الگوریتم‌های پیش‌بینی‌کننده از بروز شکست جلوگیری کنند. نگهداری پیش‌بینانه که مبتنی بر تله‌متری است، هزینه‌های نگهداری را به‌طور محسوسی کاهش می‌دهد.
یک چالش عملی، سنکرون‌سازی داده‌ها و تضمین کیفیت نمونه‌برداری است؛ داده‌های گم‌شده یا ناسازگار می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری غلط شود. طراحی متدهای اعتبارسنجی و تکمیل داده در پلتفرم بسیار مهم است.
طراحی تجهیزات تله‌متری برای محیط‌های سخت (نوسانات دما، رطوبت، لرزش) نیازمند انتخاب حسگرها و محفظه‌بندی مقاوم است. استانداردهای صنعتی و حفاظت فیزیکی طول عمر و قابلیت اطمینان را افزایش می‌دهند.
تله‌متری و اتوماسیون وقتی با هم ترکیب شوند، امکان اتوماسیون توزیع منابع و کنترل متمرکز را فراهم می‌کنند؛ برای مثال در شبکه‌های انرژی، داده‌های لحظه‌ای مصرف و وضعیت تجهیزات می‌تواند به تنظیم خودکار بار و جلوگیری از خاموشی کمک کند.
برای پیاده‌سازی موفق، تعریف دقیق نیازمندی‌ها، آزمایش میدانی و انتخاب پروتکل‌ها و سخت‌افزار مناسب ضروری است. شروع با پایلوت کوچک، ارزیابی عملکرد و سپس گسترش فازبندی‌شده به کاهش ریسک پروژه کمک می‌کند.
